Kun je tijdschriften beter in papier of in folie verpakken?

Is een papieren wikkel om een tijdschrift beter dan plastic folie? Die vraag leidt geregeld tot discussie. Papier heeft immers een veel duurzamer imago dan plastic. De vraag is: kun je deze materialen eigenlijk wel met elkaar vergelijken? Ze hebben niet alleen compleet verschillende eigenschappen, maar elk ook hun eigen voor- en nadelen. En dan is er nóg een alternatief: de zogenoemde biobased en biodegradable plastics. In deze blog zetten we de verschillende verpakkingsmogelijkheden met hun plus- en minpunten op een rij.

Tijdschriften kun je in plastic folie verpakken en verzenden, maar je kunt ook kiezen voor een papieren alternatief. Om een weloverwogen keuze te kunnen maken, spelen naast de prijs meerdere factoren een rol, zoals duurzaamheid, recycling en kosten van de levenscyclus.

Duurzaamheid papier

De papierproductie heeft een enorme ontwikkeling gemaakt op het gebied van duurzaamheid. Allereerst kent papier een eindeloos hernieuwbare bron (hout) die CO2 opneemt. Daarnaast wordt het milieubewust geproduceerd en is het recyclebaar. In de Scandinavische landen, waar al het hout voor het productieproces van Senefelder Misset vandaan komt, is het gebruik van duurzame energie normaler dan in de rest van Europa. Ook het productieproces zelf is in de afgelopen decennia veel milieuvriendelijker geworden. De papierfabrieken kennen een duurzaamheidsprogramma wat bijdraagt aan CO2-reductie. Zo planten ze onder andere meer bomen aan dan ze gebruiken.

Papier recycling

Voor een papieren verpakking is meer materiaal nodig dan voor een plastic alternatief. Wel is papier beter recylcebaar. Papieren wikkels kunnen immers zo bij het oud papier. Het inzamelpercentage ligt in Nederland boven de 80%. Het oud papier wordt voornamelijk lokaal (binnen een straal van 500 km) weer verwerkt tot nieuw papier en karton. In Europa wordt momenteel 70% van al het papier met succes gerecycled.

Duurzaamheid plastic

Plastic is een niet-duurzaam materiaal, gemaakt van olie of gas. Het materiaal wordt verkregen via een chemisch proces. Omdat een plastic verpakking veel minder weegt dan een papieren verpakking, betekent dit uiteindelijk minder CO2-uitstoot. Elke 10% gewichtsvermindering van een voertuig betekent namelijk 5% tot 7% brandstofreductie. Dat houdt in dat voor het verpakken van een tijdschrift in folie ca. 62% minder gewicht aan materiaal nodig is. Per saldo levert dit dus een lagere CO2-belasting op.

Plastic recycling

Plastic is er in allerlei vormen, maten, kleuren en flexibiliteit. Dit maakt het voor de sorteermachines lastig om plastics van niet-plastics te scheiden. Ook de verschillende soorten plastics maken recycling van plastic complex. Ze verstoren elkaars recycling als scheiding en sortering niet volledig lukt. Vaak is gerecycled plastic ook van mindere kwaliteit dan nieuw plastic. Mede hierdoor is de vraag naar gerecylced plastic laag.

Sinds 2010 wordt plastic in Nederland apart ingezameld en opgehaald voor recycling. In de praktijk wordt momenteel minder dan 50% van het plastic verpakkingsmateriaal dat in Nederland op de markt komt, gerecycled. Wereldwijd ligt dit percentage nog veel lager: 14% wordt gescheiden ingezameld en slechts 5% wordt gerecycled. Een derde van het verpakkingsmateriaal wordt überhaupt niet ingezameld en komt in het milieu terecht. Dit is een belangrijke oorzaak van de welbekende ‘plastic soep’ in de oceanen.

Verboden plastics

In Europa wordt steeds meer plastic gerecycled. Dit komt mede door strengere afvalrichtlijnen en de EU-doelstellingen. Om de vervuiling van de zee tegen te gaan, geldt er sinds medio 2021 in heel Europa een verbod op een flink aantal plastic wegwerpproducten. Op 3 juli 2021 is de Europese Single-Use Plastic richtlijn (SUP-richtlijn) van kracht geworden. De richtlijn gaat over de tien plastic producten die mensen het meest aantroffen op het strand. Alle Europese lidstaten moeten zich hieraan houden, dus ook Nederland. Het doel? Het verminderen van wegwerpplastic en het meer inzamelen en recyclen van plastic.

Folie die wordt gebruikt voor het verpakken van magazines komt nauwelijks bij het zwerfafval terecht. Desondanks wordt deze verpakkingswijze wel gezien als (mede)oorzaak van dit probleem. Het gevolg hiervan is dat het imago van plastic afval hier sterk onder te lijden heeft en de vraag naar papieren wikkels om tijdschriften toeneemt.

Biobased plastics

Een alternatief voor plastic verpakkingen zijn de biobased plastics. Biobased plastics zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen zoals maïszetmeel of suikerriet. Ze hebben dezelfde eigenschappen als plastics die worden gemaakt uit aardolie en mogen daarom gewoon bij het PMD-afval. Het voordeel is dat biobased plastics worden gemaakt uit een hernieuwbare bron. Bovendien kennen sommige biobased plastics een lagere CO2-uitstoot dan gewoon plastic.

Maar ook aan biobased plastic kleven nadelen. De grondstoffen worden vaak geproduceerd op schaarse landbouwgrond. Suikerriet komt veelal van suikerrietplantages uit Brazilië, wat ten kost gaat van het Amazonegebied. Bovendien worden voor het verbouwen van de grondstoffen kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruikt. De productie daarvan kost energie en het gebruik levert schade op aan natuur en ecosystemen.

Biologisch afbreekbare plastics

Biologisch afbreekbare ofwel biodegradable plastics breken af onder invloed van zonlicht, vocht of bacteriën. Ze bevatten soms stoffen die helpen bij de afbreekbaarheid. Ze kunnen zowel van aardolie als van biologische materialen worden gemaakt. Zetmeel is de grondstof voor de composteerbare folie (wenterra). Grootste nadeel is dat deze grondstof feitelijk uit de voedselketen wordt getrokken.

Uit onderzoek blijkt dat sommige composteerbare plasticsoorten snel vergaan onder de gecontroleerde omstandigheden (hoge temperatuur en vochtigheid) van een professionele installatie. Thuis op de composthoop en als zwerfafval langs de kant van de weg, is dat een ander verhaal. Omdat deze afbraak vrijwel niet onder natuurlijke omstandigheden plaatsvindt, is dit geen oplossing voor zwerfafval of de ‘plastic soep’.

Ook in het GFT-afval hebben we er meer last van dan plezier. Dat komt omdat het pas vergaat als het lang genoeg in een composteermachine zit (minstens twaalf weken). In Nederland blijft afval hooguit een tot vier weken in zo’n installatie. In die tijd vergaat het plastic niet volledig, maar valt het uiteen in kleinere stukken. Deze stukken komen via compost weer in het milieu terecht. Ook is de kans op vergissingen groot als mensen denken dat plastic in de biobak mag. Een vergissing is zo gemaakt, en het is soms niet duidelijk of een plastic nou wel of niet composteerbaar is.

Conclusie

Kortom, op het gebied van grondstoffengebruik en transport wint folie het van papier. Op het gebied van recycling en hernieuwbare energiebron komt papier als winnaar uit de bus. Biobased folie en biologisch afbreekbare folie lijken een goed alternatief, maar als je alle voor -en nadelen tegen elkaar zet, zijn deze materialen minder duurzaam dan ze lijken.

Kies voor paper wrap

Uitgevers die hun bladen niet langer in plastic of bio-folie willen versturen, kunnen bij Senefelder Misset kiezen voor een paper wrap. Voor deze papieren verpakking wordt houthoudend ongestreken papier gebruikt met een natuurlijk witte tint, geproduceerd uit verse houtvezels uit duurzaam beheerde Zweedse bossen en is 100% traceerbaar. Hoewel het papier nauwelijks is gebleekt, komen er bij het bleken alleen ongevaarlijke chemicaliën aan te pas. Ook bevat het papier geen optische witmakers. De eigenschappen van houthoudend papier worden gecombineerd met de nodige sterkte-elementen van een kraftpapier. Meer weten over de mogelijkheden van een paper wrap? Neem dan contact op met een van onze sales managers.